Dalam bidang teknologi pemanasan dan penyejukan, pam haba telah muncul sebagai penyelesaian yang sangat cekap dan mesra alam. Ia digunakan secara meluas dalam tetapan kediaman, komersil dan perindustrian untuk menyediakan kedua-dua fungsi pemanasan dan penyejukan. Untuk benar-benar memahami nilai dan operasi pam haba, adalah penting untuk menyelidiki prinsip kerjanya dan konsep Pekali Prestasi (COP).
Prinsip Kerja Pam Haba
Konsep Asas
Pam haba pada asasnya ialah peranti yang memindahkan haba dari satu tempat ke tempat lain. Tidak seperti sistem pemanasan tradisional yang menjana haba melalui pembakaran atau rintangan elektrik, pam haba memindahkan haba sedia ada dari kawasan yang lebih sejuk kepada yang lebih panas. Proses ini serupa dengan cara peti sejuk berfungsi, tetapi sebaliknya. Peti sejuk mengekstrak haba dari dalamannya dan melepaskannya ke persekitaran sekeliling, manakala pam haba mengekstrak haba dari persekitaran luar dan membebaskannya di dalam rumah.
Kitaran Penyejukan
Operasi pam haba adalah berdasarkan kitaran penyejukan, yang melibatkan empat komponen utama: penyejat, pemampat, pemeluwap dan injap pengembangan. Berikut ialah penjelasan langkah demi langkah tentang cara komponen ini berfungsi bersama:
- Penyejat: Proses bermula dengan penyejat, yang terletak di persekitaran yang lebih sejuk (cth, di luar rumah). Bahan pendingin, bahan dengan takat didih yang rendah, menyerap haba dari udara atau tanah di sekelilingnya. Apabila ia menyerap haba, bahan pendingin berubah daripada cecair kepada gas. Perubahan fasa ini adalah penting kerana ia membolehkan penyejuk membawa sejumlah besar haba.
- Pemampat: Bahan penyejuk gas kemudiannya bergerak ke pemampat. Pemampat meningkatkan tekanan dan suhu bahan pendingin dengan memampatkannya. Langkah ini penting kerana ia menaikkan suhu penyejuk ke tahap yang lebih tinggi daripada suhu dalaman yang dikehendaki. Bahan pendingin bertekanan tinggi dan bersuhu tinggi kini bersedia untuk melepaskan habanya.
- Pemeluwap: Langkah seterusnya melibatkan pemeluwap, yang terletak di persekitaran yang lebih panas (cth, di dalam rumah). Di sini, penyejuk panas bertekanan tinggi membebaskan habanya ke udara atau air di sekelilingnya. Apabila bahan pendingin membebaskan haba, ia menjadi sejuk dan bertukar kembali daripada gas kepada cecair. Perubahan fasa ini mengeluarkan sejumlah besar haba, yang digunakan untuk memanaskan ruang dalaman.
- Injap Pengembangan: Akhir sekali, cecair penyejuk melalui injap pengembangan, yang mengurangkan tekanan dan suhunya. Langkah ini menyediakan penyejuk untuk menyerap haba semula dalam penyejat, dan kitaran berulang.
Pekali Prestasi (COP)
Definisi
Pekali Prestasi (COP) ialah ukuran kecekapan pam haba. Ia ditakrifkan sebagai nisbah jumlah haba yang dihantar (atau dikeluarkan) kepada jumlah tenaga elektrik yang digunakan. Dalam istilah yang lebih mudah, ia memberitahu kita berapa banyak haba yang boleh dihasilkan oleh pam haba untuk setiap unit elektrik yang digunakannya.
Secara matematik, COP dinyatakan sebagai:
COP=Tenaga Elektrik Digunakan (W)Haba Dihantar (Q)
Apabila pam haba mempunyai COP (Coefficient of Performance) 5.0, ia boleh mengurangkan bil elektrik dengan ketara berbanding pemanasan elektrik tradisional. Berikut adalah analisis dan pengiraan terperinci:
Perbandingan Kecekapan Tenaga
Pemanasan elektrik tradisional mempunyai COP 1.0, bermakna ia menghasilkan 1 unit haba untuk setiap 1 kWj elektrik yang digunakan. Sebaliknya, pam haba dengan COP 5.0 menghasilkan 5 unit haba untuk setiap 1 kWj elektrik yang digunakan, menjadikannya jauh lebih cekap daripada pemanasan elektrik tradisional.
Pengiraan Penjimatan Kos Elektrik
Dengan mengandaikan keperluan untuk menghasilkan 100 unit haba:
- Pemanasan Elektrik Tradisional: Memerlukan 100 kWj elektrik.
- Pam Haba dengan COP 5.0: Hanya memerlukan 20 kWj elektrik (100 unit haba ÷ 5.0).
Jika harga elektrik ialah 0.5€ setiap kWj:
- Pemanasan Elektrik Tradisional: Kos elektrik ialah 50€ (100 kWj × 0.5€/kWj).
- Pam Haba dengan COP 5.0: Kos elektrik ialah 10€ (20 kWj × 0.5€/kWj).
Nisbah Simpanan
Pam haba boleh menjimatkan 80% pada bil elektrik berbanding dengan pemanasan elektrik tradisional ((50 - 10) ÷ 50 = 80%).
Contoh Praktikal
Dalam aplikasi praktikal, seperti bekalan air panas domestik, anggap bahawa 200 liter air perlu dipanaskan dari 15°C hingga 55°C setiap hari:
- Pemanasan Elektrik Tradisional: Menggunakan lebih kurang 38.77 kWj elektrik (dengan mengandaikan kecekapan haba 90%).
- Pam Haba dengan COP 5.0: Menggunakan lebih kurang 7.75 kWj elektrik (38.77 kWj ÷ 5.0).
Pada harga elektrik 0.5€ setiap kWj:
- Pemanasan Elektrik Tradisional: Kos elektrik harian ialah kira-kira 19.39€ (38.77 kWj × 0.5€/kWj).
- Pam Haba dengan COP 5.0: Kos elektrik harian ialah kira-kira 3.88€ (7.75 kWj × 0.5€/kWj).
Anggaran Penjimatan untuk Purata Isi Rumah: Pam Haba lwn Pemanasan Gas Asli
Berdasarkan anggaran seluruh industri dan arah aliran harga tenaga Eropah:
| item | Pemanasan Gas Asli | Pemanasan Pam Haba | Anggaran Perbezaan Tahunan |
| Purata Kos Tenaga Tahunan | €1,200–€1,500 | €600–€900 | Penjimatan lebih kurang. €300–€900 |
| Pelepasan CO₂ (tan/tahun) | 3–5 tan | 1–2 tan | Pengurangan lebih kurang. 2–3 tan |
Nota:Penjimatan sebenar berbeza-beza bergantung pada harga elektrik dan gas negara, kualiti penebat bangunan dan kecekapan pam haba. Negara seperti Jerman, Perancis dan Itali cenderung untuk menunjukkan penjimatan yang lebih besar, terutamanya apabila subsidi kerajaan tersedia.
Pam Haba Hien R290 EocForce Serie 6-16kW: Pam Haba Udara ke Air Monobloc
Ciri-ciri Utama:
Fungsi Semua-dalam-satu: pemanasan, penyejukan dan fungsi air panas domestik
Pilihan Voltan Fleksibel:220–240 V atau 380–420 V
Reka Bentuk Padat:6–16 kW unit padat
Penyejuk Mesra Alam:Penyejuk R290 Hijau
Operasi Bising-Senyap:40.5 dB(A) pada 1 m
Kecekapan Tenaga:SCOP Sehingga 5.19
Prestasi Suhu Melampau: Operasi stabil pada –20 °C
Kecekapan Tenaga Unggul: A+++
Kawalan Pintar dan sedia PV
Fungsi anti-legionella: Suhu Air Keluaran Maks.75ºC
Masa siaran: Sep-10-2025